ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH ĐIỆN BIÊN

Bãi rác trên đèo Tằng Quái

Cung đường đèo Tằng Quái quanh co, uốn lượn với cảnh mây trời, núi non hòa quyện đẹp tựa như tranh. Vậy mà ngay đầu thị trấn – nơi nhìn xuống thung lũng Mường Ảng thoắt ẩn thoắt hiện trong sương sớm là hình ảnh một bãi rác lớn nằm lộ thiên ven đường với ruồi, muỗi và mùi hôi thối xộc vào mũi người đi đường. Bãi rác này đã tồn tại từ nhiều năm, nay đã quá tải và đang gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Mỗi ngày thị trấn Mường Ảng thải ra khoảng trên dưới 15 tấn rác thải. Rác thải này được Đội vệ sinh môi trường thị trấn thu gom và xử lý. Tuy nhiên, việc xử lý rất đơn giản là đốt và chôn lấp. Do rác thải không được phân loại thành rác hữu cơ, vô cơ hay rác khó phân hủy nên việc xử lý đạt hiệu quả không cao. Bởi khi đốt thì rác thường không cháy hết, mà cháy âm ỉ tạo nhiều khói và có mùi khét nồng khó chịu. Vào những hôm trời nắng nóng, gió thổi mạnh, mùi xú uế từ bãi rác bốc lên, nồng nặc lan tỏa khắp các khu vực chung quanh, thậm chí còn lan xuống tận các khu dân cư trong thị trấn. Ngày mưa, nước rác đen ngòm từ bãi rác theo triền dốc chảy xuống khu vực dân cư. Đối với rác không cháy hết sẽ được chôn lấp. Với cách xử lý này thì về lâu dài bãi rác sẽ gây những tác động xấu tới môi trường đất và nước. Hiện nay, huyện Mường Ảng đã có phương án xây dựng bãi xử lý rác mới thay thế bãi rác cũ và đảm bảo vệ sinh môi trường hơn. Theo phương án của huyện, bãi rác mới được quy hoạch trong khu vực bản Noong Háng, xã Ảng Cang. Tổng kinh phí ước tính khoảng 5 tỷ đồng. Bãi rác này đã được khảo sát, thiết kế và tiến hành tạo mặt bằng. Tuy nhiên, trước khi bãi rác mới này được triển khai xây dựng thì rác đã được tập kết tại đây. Bãi rác đổ dồn lại không che chắn khiến mùi hôi thối bay nồng nặc và xả thải, rỉ nước bẩn ra môi trường, khiến người dân sống xung quanh gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt, vì nguồn nước bị ô nhiễm. Bản Noong Háng khá rộng với trên 100 hộ dân nhưng được chia thành 2 khu. Mỗi khu sử dụng nguồn nước sinh hoạt khác nhau. Khu vực bãi rác mới nằm ngay trên rừng tái sinh ở đầu bản. Dù ở xa nhà dân theo đúng quy định nhưng việc làm này đang gây nguy cơ ô nhiễm môi trường, vì cách đó không xa là nguồn nước của các hộ dân. Nhiều hộ dân cho rằng, khi nhà máy xử lý rác được triển khai, nhưng do không công bố quy hoạch cho người dân nắm rõ nên mới xảy ra tình trạng người dân chặn không cho xe chở rác qua bản. Đến thời điểm này, khi bãi rác đã được di chuyển khỏi bản Noong Háng thì nhiều người vẫn tỏ ra lo ngại. Trao đổi với chúng tôi, ông Hà Văn Quân, Chủ tịch UBND huyện Mường Ảng cho biết:Sau khi đi tham khảo một số nhà máy xử lý rác, huyện đã nhất trí với phương án xây dựng lò đốt rác thải sinh học với nhiều ưu điểm phù hợp với địa phương. Nhà máy xử lý rác thải đang trong quá trình triển khai xây dựng và quy trình xử lý tại bãi rác mới sẽ đúng theo tiêu chuẩn quy định nên trước mắt, huyện chỉ đạo thử nghiệm lò đốt rác sinh học trên đèo Tằng Quái để người dân đến xem rồi hiểu và nắm rõ hơn về lò đốt rác sinh học. Thêm vào đó là tiến hành các công việc một cách chủ động và có những phương án thu gom, tập kết, lưu trữ, xử lý rác thải sao cho bảo đảm an toàn, hiệu quả, tránh lãng phí và gây ô nhiễm. Ðối với bãi rác trên đèo Tằng Quái, việc tiếp nhận, xử lý rác cần tuân thủ nghiêm các quy tắc chặt chẽ. Bãi rác trên đèo Tằng Quái đã quá tải nếu không hoàn tất sớm việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống xử lý rác thải ở Noong Háng, trong thời gian tới, việc thu gom, tập kết và xử lý rác thải trên địa bàn huyện Mường Ảng sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, việc hình thành bãi rác ngay cạnh đường Quốc lộ 279 không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn gây mất mỹ quan của tuyến đường. Bởi du khách tới Điện Biên Phủ chỉ có thể đi qua con đường duy nhất này. Do đó, việc khẩn trương xóa bỏ bãi rác trên để Mường Ảng không còn là điểm nóng về ô nhiễm môi trường là việc làm cần thiết.

Mường Ảng thử nghiệm lò đốt rác sinh học trên đèo Tằng Quái

Tuy nhiên, cũng phải nói thêm rằng, tình trạng người dân đổ các loại rác thải như ni lông, chai nhựa, chai thủy tinh và vứt xác gia súc, gia cầm chết trực tiếp ra môi trường đang diễn ra phổ biến ở Mường Ảng. Bởi một bộ phận người dân chưa ý thức được tác hại của việc đổ rác thải, vứt xác súc vật bừa bãi ra môi trường, không phân loại rác để xử lý. Việc sử dụng tùy tiện túi ni lông, rồi tùy tiện vứt bỏ ra môi trường của đại bộ phận người dân đã kéo theo những hệ lụy tất yếu đối với môi trường sống, trong khi rác thải sinh hoạt hiện nay phần lớn là khó tiêu hủy, cần phải được phân loại xử lý đúng quy trình. Do vậy, việc nâng cao ý thức của người dân trong bảo vệ môi trường rất cần được quan tâm. Nhằm bảo vệ môi trường và thực hiện tiêu chí về môi trường trong chương trình xây dựng nông thôn mới, Mường Ảng đã phối hợp cùng các ban ngành xây dựng chương trình hành động cụ thể, tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi để bảo vệ môi trường. Trước hết, huyện đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của nhân dân đối với công tác bảo vệ môi trường, không vứt rác thải bừa bãi với sự tham gia tích cực của các tổ chức đoàn thể ở cơ sở như:Hội phụ nữ, hội cựu chiến binh, đoàn thanh niên... Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật tài nguyên và môi trường cũng được chú trọng triển khai một cách thường xuyên dưới nhiều hình thức phong phú như:Bồi dưỡng, tập huấn, phát hành bản tin, tủ sách, phát hành tờ rơi, tài liệu... đã góp phần nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và người dân trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về tài nguyên và môi trường. Tiếp tục nghiên cứu xây dựng các mô hình tiên tiến về bảo vệ môi trường phù hợp với đặc thù địa phương, góp phần thực hiện tốt các tiêu chí môi trường trong bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Qua đó, xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm mới không chỉ giúp làm sạch môi trường mà còn góp phần nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường trong nhân dân./.