ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH ĐIỆN BIÊN

Điện Biên là một tỉnh miền núi nằm ở rìa phía Tây khu vực Tây Bắc Việt Nam có địa hình phức tạp, chủ yếu là đồi núi dốc, hiểm trở và chia cắt mạnh. Với 3 hệ thống sông chính chảy qua địa bàn, đặc điểm địa hình lại có độ dốc cao, lưu lượng dòng chảy lớn nên Điện Biên có nhiều thế mạnh phát triển thủy điện, đặc biệt là thủy điện vừa và nhỏ. Nhà máy Thủy điện không chỉ đáp ứng nhu cầu năng lượng tại chỗ, tạo việc làm cho lao động địa phương mà còn là nguồn thu lớn đóng góp vào ngân sách Nhà nước hàng năm.

Thủy Điện Long Tạo đang trong quá trình xây dựng Tuy nhiên các hoạt động thủy điện và các nhà máy thủy điện lại gây tác động đến môi trường. Các dự án thủy điện thường được xây dựng ở vùng thượng lưu, những nơi khó tiếp cận do vậy giao thông hạn chế, việc mở đường để vận chuyển vật liệu xây dựng nhà máy, mở rộng lòng hồ, nơi ở của công nhân,… làm giảm diện tích đất rừng, phá vỡ hệ sinh thái tự nhiên, môi trường sống của các loài động thực vật bị phá hủy hoặc thay đổi khiến chúng cũng dần biến mất, yếu tố đa dạng sinh học gần như không còn. Nhiều dự án thủy điện có quy mô nhỏ được quy hoạch thiết kế và vận hành không phù hợp có thể dẫn đến các tác động tiêu cực về môi trường xã hội cho người dân bản địa hay người dân sống ở vùng hạ lưu. Thủy điện Nậm Mu 2 - xã Mùn Chung, huyện Tuần Giáo Thủy điện Nậm Mức đã đi vào vận hành Xây dựng nhà máy thủy điện không tránh khỏi việc thải ra lượng chất thải lớn, ảnh hưởng đến nguồn nước, ô nhiễm không khí, tạo ra tiếng ồn lớn ở khu vực thi công dự án, hầu hết người dân bị di dời đến nơi ở mới có cuộc sống và thu nhập không ổn định so với trước đó, phải học phương thức canh tác nông nghiệp khác và sẽ mất nhiều thời gian.

Nơi ở và điều kiện canh tác khác biệt đối với nhiều đồng bào dân tộc gây ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống. Vì vậy phải có các phương án xử lý rác thải và giải pháp xử lý tảo, vi khuẩn trong hồ chứa một cách hiệu quả hơn, tổ chức kiểm tra, đánh giá tình trạng đập, các thiết bị, công trình xả lũ, nhận nước và khắc phục kịp thời các khiếm khuyết (nếu có) trước mùa mưa bão, bảo đảm an toàn đập và an toàn cho vùng hạ du.

Rác thải ứ đọng trên lòng hồ thủy điện Nậm Mức Đối với các công trình đang và sẽ được thực hiện, hạn chế những tác động tiêu cực đến môi trường mà trước mắt là giảm thiểu những nhà máy thủy điện xây dựng không khoa học và xây dựng với mục đích tư lợi làm tổn hại chung đến lợi ích Quốc gia. Thiết kế và thi công công trình thủy điện cần xét đến yếu tố biến đổi khí hậu khi xác định cấp công trình, tính toán kỹ thuật công trình; duy trì và phục hồi rừng đầu nguồn. Kiểm soát chặt chẽ tác động của việc xây dựng các công trình thủy điện thông qua các chỉ số kỹ thuật cần phải đặc biệt chú ý đến chính sách tái định cư cho người dân khu vực bị di dời, nơi ở mới phải đáp ứng cơ bản các nhu cầu về cả văn hóa tinh thần và vật chất.

Trong quá trình thiết kế, khi đập thủy điện vận hành phải bảo đảm dòng chảy tối thiểu để bảo đảm sản xuất, kinh doanh, hệ thống sinh thái ở hạ lưu. Để phát triển thủy điện vừa cung cấp điện năng cho phát triển kinh tế, vừa đáp ứng được các yêu cầu về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững thì cần phải tiếp tục rà soát quy hoạch, rà soát các công trình đang triển khai xây dựng để bảo đảm chất lượng, an toàn và đáp ứng yêu cầu về môi trường, từ công tác lập quy hoạch, lập dự án đầu tư, thiết kế kỹ thuật, thi công xây dựng công trình cho đến quản lý vận hành,… phải tuyệt đối tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình. Ngoài ra, cần bảo đảm chất lượng công trình cũng như phải có phương án ứng phó liên quan đến các sự cố đập và giảm nhẹ thiên tai cho cộng đồng, siết chặt các quy trình quản lý, vận hành nhằm đảm bảo các thủy điện hoạt động an toàn, hiệu quả, giảm thiểu những rủi ro thiệt hại có thể xảy ra cho người dân, đảm bảo tốt vai trò điều tiết lũ và cung cấp điện hiệu quả./.